|
سریال <میوه ممنوعه> و چند برنامه مناسبتی |
شبکه دوم سیما ویژه‌برنامه‌هایی را برای ماه رمضان تدارک دیده است.
به گزارش <بانی‌فیلم> سریال <میوه ممنوعه> به کارگردانی حسن فتحی و تهیه‌کنندگی اسماعیل عفیفه ، نگاهی تازه به داستان شیخ صنعان عطار و شاه لیر دارد. هر چند پیش تولید این کار از 15 اردیبهشت آغاز شد و در سوم تیر کلید خورد، همچنان در حال تصویربرداری است و با وجود مونتاژ همزمان، پیش‌بینی میشود تصویربرداری تا نیمه اول رمضان ادامه داشته باشد. داستان <میوه ممنوعه> حول و حوش خانواده حاج یونس اردلان می‌گذرد، که نقش حاج یونس را علی نصیریان بازی می کند و هانیه توسلی نقش هستی را به عهده دارد، که بیشتر محوریت داستان بر عهده این دو نقش است، گوهر خیراندیش، امیر جعفری، هرمز هدایت، عمار تفتی، نیما رئیسی، طناز طباطبایی و کاظم بلوچی از دیگر بازیگران این مجموعه هستند . رتوش نهایی فیلمنامه 21 مرداد تمام شد و بازنویسی نهایی کار به حسن فتحی سپرده شد . حسن فتحی که این روزها سریال موفق <مدار صفردرجه> را روی آنتن دارد، انتظار می رود این بار با یک فیلمنامه قوی، گروه حرفه‌ای و بازیگران مطرحی چون علی نصیریان کار موفق دیگری را تولید کند. این سریال هر شب ساعت 45/21 از این شبکه پخش خواهد شد و صبح روز بعد ساعت 30/14 تکرار خواهد شد.
علاوه بر سریال ویژه ماه رمضان، شبکه دو امسال با ویژه برنامه‌های متعددی را نیز تدارک دیده است.
<شوق دریا> ویژه برنامه‌ای 30 دقیقه‌ای و شامل پنج آیتم مختلف است. بخش <خدا کند که بیایی> با اجرای سید مهدی شجاعی ، بخش کوتاه مستند یک روز یک روزگار ، گفت و گو با روزه‌داران در مشاغل مختلف، گفت و گو راجع به هنرهای اسلامی ، بخش مناجات با نام< دست دعا، چشم امید> و بخش گفتوگوهای قرآنی با حضور دکتر موسوی، دکتر بنیادی و آقای ابوالقاسمی و تلاوت‌های ماندگار قاریان برتر جهان با اجرای نصرآبادی. مجری و تهیه‌کننده <شوق دریا> سید اسماعیل ابراهیمیان است. هادیان و فتاحی گزارشگران برنامه هستند و نصیری تصویربرداری بخش مستند را به عهده دارد و علی‌نژاد تدوین گر برنامه است .
بعد از <شوق دریا> ، برنامه <رمضان در کلام رهبری> پخش خواهد شد که در آن رهبر معظم انقلاب درباره ماه مهمانی خدا سخنانی را به مدت پنج دقیقه بیان می‌کند. بعد از این برنامه نیز اذان و دعای رمضان پخش خواهد شد.
طبق اعلام روابط عمومی شبکه دو از دیگر برنامه‌های ماه مبارک رمضان می‌توان به <دعای ابوحمزه ثمالی> اشاره کرد که هرروز ساعت25/6 و هرشب ساعت35/23 پخش میشود. <آیین همدلی> نیز از دیگر برنامه‌های این ماه است که به مدت پنج دقیقه به قرآن و احادیث مرتبط با این ماه می‌پردازد و هرروز ساعت 05/9 پخش میشود.
<تفسیر قرآن توسط آیت ا... سبحانی> نیز از جمله برنامه‌هایی است که هر روز به جز شنبه‌ها ساعت45/12 و جمعه‌ها ساعت 15/12 پخش میشود.
در شبهای ماه رمضان برنامه‌ای 24 قسمتی و گفت‌وگو محوری به نام <شبهای روشن> و با اجرای دکتر مطهرنیا از شبکه دو سیما پخش خواهد شد. محور اصلی این برنامه گفتوگوهای چالشی در حوزه اندیشه و معارف با حضور کارشناسان مربوطه است. کارشناسانی چون دکتر میرباقری، دکتر مظاهری، دکتر خوش‌چهره، پروفسور مولانا، حجت‌الاسلام نقویان، سعید مهدی شجاعی و مهندس بنیانیان. مباحث مورد نظر در این برنامه شامل موضوعاتی چون: جامعه دینی، بنیادگرایی دینی، التقاط در دین، دین و رسانه، دین و عدالت، دین و انسجام اسلامی است.
یکی دیگر از مباحث کلی مطرح شده در این برنامه دین است . دین از چند جهت مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد، حقیقت ایمان، ایمان به خدا، ایمان و بصیرت داشتن، آسیب‌های ایمان بدون بصیرت و عرفان‌های ساختگی و خرافه‌ها از جمله مباحث این حوزه خواهند بود . تهیه‌کننده این برنامه دکتر احمد سفیدی است و کارشناسان آن اسکندری ، حجت‌الاسلام ثقفی و دکتر لک هستند .
شبکه دو برای شبهای قدر نیز برنامه‌های ویژه‌ای دارد.
در این شب‌ها سریال <عطر سیب> جایگزین <میوه ممنوعه> خواهد شد. عطر سیب نام مجموعه‌ای پنج قسمتی است که قصه زندگی و مرگ آ دم‌ها را روایت می‌کند. مهسا کرامتی و راما قویدل این مجمو عه را نوشته‌اند و محسن ربیعی آن را کارگردانی کرده است. بازیگران این مجموعه هم عبارتند از: جلیل فرجاد، نادیا دلدار گلچین، امیر آقازاده، رامتین روزبهان، احمد توکلی و سعیده عرب.
باسمه تعالی
تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی
چکیده :
یکی از ویژگیهای مهمی که پدیده فناوری اطلاعات و ارتباطات از آن برخوردار است ،اینست که باعث میشود ارتباط انسان با انسان ، همچنین انسان با محیط تسهیل یافته و ارتقاء یابد . فناوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل قدرت تحول‌پذیری و توانایی برقراری ارتباط پویا که می‌تواند با دانش‌آموزان داشته باشد ، از نقش مهمی در انتقال دانش برخوردار است . درباره تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات درحوزه تعلیم و تربیت دو دیدگاه وجود دارد . رویکرد اول که به رویکرد اصلاح‌گرا نام گرفته ، براین باور است که اثر فناوریهای جدید ( اطلاعات و ارتباطات ) بر آموزش و پرورش تدریجی بوده و این پدیده باعث میشود که آموزش به شیوه سنتی ، تنها به گونه‌ای کارآمدترانجام شود . بعبارت دیگر ICT باعث تسریع اصلاحات در آموزش و پرورش میشود . در کنار این رویکرد ، رویکرد تحول‌گرا مطرح است که معتقد به تحول‌زایی ICT در آموزش و پرورش می‌باشد و بر این باور است که فناوری اطلاعات و ارتباطات ، ابزارها و حتی خط‌مشی‌ها و اهداف تعلیم و تربیت را به صورت اساسی تغییر داده و متحول می‌کند . این مقاله تلاش دارد با بیان نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعلیم و تربیت ، به بررسی تاثیر این پدیده بر روی برنامه درسی بپردازد . برنامه درسی را می‌توان دستور کار آموزش دانست بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی فواید فراوانی به همراه دارد . از جمله اینکه امکان بهره‌گیری از یک برنامه درسی تلفیقی را برای معلم و دانش‌آموزان فراهم می‌آورد . این نوع برنامه درسی ، بیش از آنکه بخواهد دانش معینی را به دانش‌آموزان القاء کند ، زمینه‌ای را فراهم می‌کند که از طریق آن امکان شکوفایی قابلیتهای فردی دانش‌آموزان و گسترش تجربه‌های فردی و مستقل آنها افزایش می‌یابد . در این رابطه به تاثیرات دیگری می‌توان اشاره کرد که در مقاله به آنها پرداخته شده است .
کلید واژه‌ها : ICT ، برنامه درسی ، ICT در تعلیم و تربیت ، ICT در برنامه درسی
تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی
مقدمه
عصر حاضر که عصر تغییر از جامعه صنعتی به جامعه فراصنعتی یا جامعه اطلاعاتی لقب گرفته است ، طبیعی است که اطلاعات ، دانش و آگاهی بعنوان اساسی‌ترین دارائیها برای انسانها و جوامع بشری بحساب آید . رشد و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) در جامعه امروز به حدی سرعت گرفته است که میزان توجه به آنرا بعنوان مهمترین شاخص توسعه‌یافتگی برای کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته‌اند ، و معتقدند که عصر حاضر ، دنیای متفاوتی خواهد بود که راهبری آنرا فناوری اطلاعات برعهده خواهد داشت . ویژگی مهمی که پدیده فناوری اطلاعات از آن برخوردار است اینست که باعث میشود ارتباط انسان با انسان و همچنین انسان با محیط تسهیل یافته و ارتقا یابد . فناوری اطلاعات به دلیل تحول‌پذیری و قدرت تاثیر فراوانی که در رشد آموزشی ، فرهنگی ، اقتصادی، امنیت ملی ،جهانی شدن و تعدیل مشکلات اطلاع‌رسانی سنتی دارد ، یکی از پویاترین و بحث‌انگیزترین رشته‌های علم و فناوری محسوب میشود . البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که فناوری اطلاعات(IT) به دلیل ویژگیهای خاصی که از آنها برخوردار است ، همواره مورد سوءاستفاده‌هایی نیز قرار گرفته است که این سوءاستفاده‌ها ، سؤتعبیرهایی را در زمینه بکارگیری از این پدیده موجب شده است . با این وجود باید به این مسئله اعتراف کرد که فناوری اطلاعاتی دارای قابلیتهای فراوانی به منظور انتقال دانش ، تسهیل ارتباطات و تعاملات و سرعت بخشیدن به روند رو به رشد توسعه دانش و اطلاعات می‌باشد که البته همه اینها در صورت بهره‌گیری صحیح از این پدیده امکان‌پذیر است .
ماهیت فناوری اطلاعات و ارتباطات
فناوری اطلاعات ، واسطه‌ای است که امکان بیان طیف گسترده‌ای از اطلاعات ، اندیشه‌ها ، مفاهیم ، و پیام‌ها را فراهم می‌کند . این پدیده به دلیل برخورداری از ویژگیهای متفاوت ، دارای تعاریف گوناگونی است.
فناوری اطلاعات به مجموعه‌ای از ابزار و روشها اطلاق میشود که به نحوی اطلاعات را در اشکال مختلف جمع‌آوری ، ذخیره ، بازیابی ، پردازش و توزیع می‌کند . فناوری اطلاعات در جهت گسترش توانمندیهای اندیشه انسان تکوین یافته است1 . اصطلاح فناوری اطلاعات را می‌توان از دو دیدگاه مورد مشاهده قرار داد . از دیدگاه اول ، اصطلاح فناوری اطلاعات برای توصیف فنونی بکار می‌رود که ما را در ضبط ، ذخیره‌سازی، پردازش ، بازاریابی ، انتقال و دریافت اطلاعات یاری می‌کند . از دیدگاه دوم، فناوری اطلاعات به مجموعه‌ای از ابزارها و روشها گفته میشود که امکان تولید ، پردازش و عرضه‌ی اطلاعات را برای کاربر انسانی فراهم می‌آورد.
همچنین فناوری را می‌توان بعنوان یک فعالیت هدفمند بشری دانست که برای طراحی و ساخت محصولات مختلف از آن بهره گرفته شده و نوع خاصی از دانش اطلاعاتی که فناوری برای حل مسأله علمی به صورتی علمی به کار می‌برد ، فناوری اطلاعات گفته میشود . فناوری اطلاعات به دلیل تحول‌پذیری و قدرت تاثیر فراوانی که در رشد اقتصادی ، اجتماعی ، امنیت ملی ، جهانی شدن2 و تعدیل مشکلات اطلاع‌رسانی سنتی دارد ، یکی از پویاترین و بحث‌انگیزترین رشته‌های علم و فناوری محسوب میشود . اهمیت این پدیده در حدی است که آنرا « همانند محور و مرکز مجموعه‌ای از فعالیتهای هدایت شده دانستهاند که کنترل مدیریت ، بهره‌وری ، تولید ، آموزش و ارتقای یک سیستم را با یک مرکزیت از به عهده دارد.»3 تعریف کرده‌اند در جای دیگر و با افقی بالاتر در تعریف فناوری اطلاعات آورده شده است که : فناوری اطلاعات بیشتر یک استراتژی ،اندیشه ، فکر و ابزار در حوزه انسانها است که با نوآوری همراه می‌باشد .
در کنار تعاریفی که این پدیده را با نگاهی مثبت نگریسته‌اند باید توجه شود که آن از محدودیتهائی نیز برخوردار است . قرار گرفتن ویژگیهائی همچون شمول مفاهیم عمومی ، پیچیدگی ، سرعت ، رشد ، مقیاس‌های تعیین‌پذیری و در عین حال انعطاف‌پذیری و ... نشان دهنده برخی محدودیتهای فناوری اطلاعات هستند که در بهره‌گیری از آن نمی‌توان این محدویتها را از نظر دور داشت .
فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعلیم و تربیت
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) را می‌توان به بارانی تشبیه کرد که اگر در جای مناسب ببارد می‌توان باعث رویش و زنده شدن طبیعت شود ولی در صورتی که در جای نامناسب ببارد می‌تواند سبب جاری شدن سیل یا منشاء شکل‌گیری باتلاق شود . ورود این پدیده به حوزه تعلیم و تربیت نیز خالی از این دو نقش نیست . بنابراین لازم است به این نکته توجه شود که پیش از فراهم کردن امکان آمیختگی این دو مقوله باید زمینه‌سازی فرهنگی ـ علمی مناسب برای آن صورت گیرد . اگر اساس تعلیم وتربیت انتقال دانش و آگاهی است و دانش نیز چیزی جز اطلاعات شناخته شده نمی‌باشد ، پس لازم است برای انتقال اطلاعات به مهارتهای مناسب برای این منظور توجه کرد . فناوری اطلاعات و ارتباطات در طی زمانی کوتاه ، توانسته است به یکی از اجزای اساسی تشکیل‌دهندة جوامع مدرن تبدیل شود بگونه‌ای که در بسیاری از کشورها به موازات خواندن ، نوشتن و حساب کردن ، درک فناوری اطلاعات و ارتباطات و تسلط بر مهارتها و مفاهیم پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان بخشی از هسته مرکزی آموزش و پرورش این جوامع مورد توجه قرار گرفته است . ( به نقل از دانیل معاون مدیر کل در امور آموزش و پرورش یونسکو ). در حوزه تعلیم و تربیت، فناوریهای اطلاعات و ارتباطات مجموعه وسایل و ترکیبات به کارگیری کامپیوتر و برقراری ارتباط است که به اشکال مختلف معلمان، دانش‌آموزان، فرایند یادگیری و گستره بالایی از فعالیتهای آموزشی را مورد حمایت قرار میدهند.
رویکردها :
به طور کلی درباره تاثیر ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعلیم وتربیت دو دیدگاه وجود دارد. در اینباره می‌توان به گستره‌ای از آراء اشاره کرد که همه آنها به این نکته قائلند که : اثر فناوریهای جدید بر آموزش و پرورش ، تدریجی است و این اثر سبب میشود که آموزش به شیوه سنتی به گونه‌ای کارآمدتر انجام شود . بر این اساس ICT باعث تسریع اطلاعات در آموزش و پرورش میشود. ( رویکرد اصلاح‌گرا ) در کنار این رویکرد ، رویکرد دیگری وجود دارد که معتقد به تحول‌زایی ICT در آموزش و پرورش بوده و بر این باور است که فناوریهای جدید، ابزارها و حتی اهداف تعلیم و تربیت را به صورت اساسی تغییر داده و آنها را متحول می‌کند ( رویکرد تحول گرا )2. از جمله کسانی که دیدگاه اصلاح‌گرانه ICT را پذیرفته‌اند ، می‌توان به ماسون 3 اشاره کرد . او تاریخ شکل‌گیری فناوری جدید را تاریخ یک انقلاب ناکام می‌داند و ایده تحول بنیادی آموزش و پرورش بر اثر فناوریهای جدید را رد می‌کند . به عبارت دیگر او معتقد است که فناوریهای جدید فرایند تعلیم وتربیت را تسریع می‌کند و نه متحول . در مقابل راست4 در دیدگاه تحول‌گرانه خود ، معتقد است که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مرزهای ساختاری نظام آموزشی سنتی فائق آمده است . در این رابطه بیگم و گرین5 نیز معتقدند که ورود فناوری جدید به مدارس و محیطهای آموزشی ، صرفاً منجر به کارآمد کردن روش انتقال دانش نشده ، بلکه موجب خلق زمینه‌های جدید اجتماعی ( و اطلاعاتی ) برای یادگیری شده است. همچنین رزنیک به سه دیدگاه درباره اینترنت (بعنوان جزئی از فناوری اطلاعات و ارتباطات) اشاره می‌کند1: به زعم او عدهای اینترنت را به عنوان یک راه و روش جدیدی برای آموزش میدانند. (در اینجا با تأکید بر رویکرد تحول گرایی ICI در آموزش و پرورش، اعتقاد بر اینست که اینترنت، فرایند آموزش را متحول کرده و اهداف آموزشی و متناسب با آن روشهای آموزش را تغییر می‌دهد.)
عدهای دیگر اینترنت را بعنوان یک پایگاه اطلاعاتی وسیع میدانند که برای دانش‌آموزان فرصت کشف کردن را فراهم می‌آورد. (این دیدگاه با تأکید بر دو رویکرد تحول‌گرانه و اصلاح‌گرانه ICI در آموزش و پرورش، اینترنت را ابزاری می‌داند که بوسیله آن دانش‌آموزان امکان خودآموزی و خودمحوری2را به دست می‌آورد و در نتیجه آن امکان کشف پدیدههای علمی،برای آنها فراهم میشود.
عدهای نیز آنرا بعنوان یک رسانه جدید میبینند که فرصت جدید را برای دانش‌آموزان به منظور بحث و گفتگو، مشارکت و همکاری بر روی ساختها و موضوعات علمی فراهم می‌آورد. (این دیدگاه با تأکید بر رویکرد اصلاح گرانه ICI در آموزش و پرورش، معتقد بر اینست که اینترنت، سبب میشود که آموزش به همان شیوه سنتی ولی با ابزاری جدید که فرصتهای مناسب‌تری را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند، انجام پذیرد.) (Resnick,1996)
بنابر آنچه گفته شد، توجه به این نکته حائز اهمیت است که در جهان امروز و با وضعیتی که بر اثر حرکت بسوی دهکده جهانی3 بوجود آمده است ، دیگر رویه‌های سنتی انتقال دانش از طریق متن ، ورقه ، تمرین و مانند آنها نمی‌تواند توجه جوانانی را که در جهان اشباع شده از رسانه‌ها بسر می‌برند را به خود معطوف کند . به نظر ضروری می‌رسد که عناصر اصلی نظامهای آموزشی بویژه معلمان در معرض تحولات آموزشی متناسب با پیشرفتهای جهان امروز قرار گیرند و آگاهی بیشتری از قابلیت فناوریهای جدید بیابند و به موازات آن راهبردهایی طرح شود که به ورود فناوریهای جدید به کلاسها و محیطهای آموزشی، منجر به آموزش و یادگیری بهتر شود . و در عمل باعث شود که نقش معلم به عنوان منبع قدرت که اطلاعات در انحصار اوست از بین برود . و نقش او از ناشر اطلاعات به نقش تسهیل‌کننده فرایند کسب اطلاعات تغییر یابد .1
به موازات تغییراتی که در عناصر نظام آموزشی در نتیجه ورود فناوری اطلاعات به وجود می‌آید ، تغییرات در سطح مدارس نیز قابل توجه است. در این رابطه به هشت تغییر اساسی می‌توان اشاره کرد :
1. تغییر در بصیرت2 افراد درون مدرسه : بصیرت به آرزوها و آرمانهای افراد درون مدرسه و درون نظام آموزشی به عنوان یک کل اشاره دارد .3 با ورود فناوریهای جدید به مدرسه ، رسالتها شفاف‌تر میشود و مبنای روشن‌تری را برای تصمیم‌گیری فراهم می‌کنند . بیان واضح و روشن رسالتها به اعضای جامعه یادگیری این امکان را می‌دهد تا آرمانهای مدرسه را برای آینده و اقدام موزون و هماهنگ به طور مناسب‌تری تجسم نمایند .
2. تغییر در فلسفه یادگیری و پداگوژی : نحوه تعامل معلمان و دانش‌آموزان و نحوه ادارة مدرسه برای یادگیری، بخشی از فلسفه یادگیری و پداگوژی مدرسه است . با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات به محیط مدرسه ، این فلسفه دچار تغییر شده و محیطی که در آن معلم به عنوان فراهم‌کننده اصلی محتوای آموزش شناخته میشود ( فلسفه معلم محور ) به محیطی تبدیل میشود که در آن معلم نقش تسهیل‌کننده فرایند کسب اطلاعات توسط دانش‌آموزان را بر عهده دارد ( فلسفه دانش‌آموز محور ).
3. تغییر در تدوین طرحها و خط‌مشی‌ها : ورود فناوری اطلاعات به محیط مدرسه و تغییری که در نتیجه آن در فلسفه آموزش و یادگیری در مدرسه بوجود می‌آید این زمینه را فراهم می‌کند که خط‌مشی‌های آموزش نیز دچار تغییر شوند . با شکل‌گیری این تغییر رویه‌های دستیابی به اهداف کلی و جزئی نیز تغییر می‌کنند .
4. تغییر در تسهیلات و منابع اطلاعات1 : علاوه بر تغییرات ساختاری که جهت آنها بسوی طراحی ارگونومیک ( امنیت و مهندسی محیط کار ) می‌باشد ورود فناوریهای جدید به مدرسه این امکان را فراهم می‌آورد که دانش‌آموزان و معلمان بتوانند از اطلاعات روز جهان در سطحی وسیع آگاهی یابند. همچنین ابزارهای جانبی مانند میکروسکوپ‌های دیجیتالی ، نرم‌افزارهای مختلف تحقیقاتی و غیره این امکان را فراهم می‌کند که دانش‌آموزان ارتباط نزدیکتری با محتوای آموزشی برقرار نمایند .
5. تغییر در توانائیهای حرفه‌ای کارکنان مدرسه ، بویژه معلمان : به موازات توسعه فناوریهای اطلاعات در مدرسه ، این احساس نیاز در کارکنان شکل می‌گیرد که توانائیهای خود را بالا برده و به مهارتهای اساسی در سطحی وسیع دست یابند .
6. تغییر در میزان مشارکت جامعه : همانطور که مشخص است فناوری اطلاعات این امکان را فراهم می‌کند که تعامل میان مدرسه با جامعه ( والدین ، بنگاههای علمی ، صنعت ، مؤسسات خصوصی ، سازمانهای اجتماعی ، مذهبی و حرفه‌ای و همچنین سایر موسات آموزشی ) به طور چشم‌گیری افزایش یابد .
7. تغییر در شیوه ارزیابی : ارزیابی هم شامل ارزیابی از دانش‌آموزان و هم ارزشیابی کلی نظام آموزشی بعنوان دو جنبه‌ای که کاملاً در هم تنیده هستند ، می‌باشد . ارزشیابی کلی نظام آموزشی از طریق بررسی حجم تعاملات میان نظام آموزشی با ابعاد مختلف جامعه مانند صنعت ، دانشگاه و ... سنجیده میشود . فناوری اطلاعات این امکان را هم فراهم می‌کند که ارزیابی دانش‌آموزان بجای شیوه قلم و کاغذ ، روش ترکیبی و تحولی باشد بگونه‌ای که متناسب با ویژگیهای هر دانش‌آموز تهیه گردد.
ادامه دارد ...........
دیدنیهای و خواندنیهای شهر شیراز
ایوان ، حرم ، گنبد ، رواقها و شاه نشین با آئینه کاری و گچ بری و کتیبه های چندی تزئین یافته است .پس از اتابکان در دوران صفوی و قاجار این بنا چندین بار مرمت و تعمیر شد.مرقد حضرت در شاه نشین گنبد و مسجد بالاسر قرار داردو دو مناره کوتاه در دو انتهای ایوان سر برافراشته است.کاشی کاری معرق و زیبای گنبد در سال 1345ه.ش پایان یافت .در مجاورت زیارتگاه شاه چراغ بقعه سید میر محمد برادر شاه چراغ واقع شده است.این مزار شامل حرم بزرگ و شاه نشین می باشد.مرقد در شاه نشین شمالی آن قرار دارد .ساختمان این بنا متعلق به قرن دهم هجری قمری است و در عهد زندیه و قاجار مرمت شده و تزئین یافته است.گنبد آن کاشی کاری و به شیوه گنبدهای زمان قاجار ساخته شده است.
آرامگاه سعدی
بنای کنونی آرامگاه سعدی اقتباساتی از کاخ چهلستون اصفهان است و ابنیه قدیم را توام با معماری جدید دارا می باشد. ایوانی با ستونهای چهار ضلعی بلند با تزئینات کاشی کاری در جلو بقعه واقع شده است و گنبد کاشی فیروزه فام بر فراز بقعه جلوه خاصی دارد . درون بقعه کتیبه هایی کاشی کاری حاوی منتخباتی از گلستان و بوستان و لوحه ای که تاریخچه ساختمان را معلوم می سازد ، دیوارها را زینت بخشیده است. بنای قبلی آرامگاه از دوران کریم خان زند شامل دو اطاق بزرگ در دو طرف ایوان ،پله طاق نما و غرفه های کوچک در وسط بوده است و در یک اطاق قبر سعدی در اطاق دیگر قبر مرحوم شوریده فصیح الملک شاعر معروف شیرازی در قرن اخیر قرار داشت .طبعا برای احداث بنای کنونی ساختمان قدیمی را منهدم ساختند.
دروازه قران آرامگاه خواجوی کرمان کمال الدین ابوالعطا محمد بند علی بن محمود کرمانی متخلص به خواجه شارع در پانزدهم شوال سال 967 هجری قمری متولد کرمان می باشد.وی در جوانی به کسب علوم متداول آن زمان و دریافتن رموزی شاعری در زادگاه خود مشغول شد.مقبره خواجه جانب غربی دروازه قران یعنی سمت راست آن به مسافت کمی بالاتر از دروازه قران در دامان کوه محوطه با صفایی است که درختان و حوض آبی قرار داردو قبر خواجو کرمانی شاعر و عارف زمان سلطان ابوسعید فرزند اولجایتو که نامش محمود بوده و به سال 753 هجری در گذشته است در آنجا واقع است.
یکی از خانه های قدیمی که به نحو مطلوب در شیراز حفظ شده است خانه اجدادی خاندان قوام است . این عمارت نارنجستان نام داردو توسط میرزا ابراهیم خان قوام الملک در حدود صد سال پیش ساخته شده است خانواده قوام در اصل بازرگان و از اهالی قزوین بوده اند. این خانواده پس از مهاجرت به شیراز به فعالیتهای دیوانی و دولتی رو آوردند و در دستگاه پادشاهان زند و قاجار به خدمت پرداختند . نارنجستان نماینده ذوق خانواده اشراف ایرانی در قرن سیزدهم هجری قمری است .قسمت های بیرونی و اندرونی و مطبخ و آبدارخانه ، همچنین محل پذیرایی و باغهای دلگشا جملگی در این خانه سازمان یافته ایرانی به هم ارتباط دارد.ایوان آئینه کاری که چشم انداز آن به سوی باغ است .مرکز اصلی قسمت بیرونی خانه است.
عفیف آباد که آن را باغ گلشن نیز می نامند در مغرب شیراز و در جنوب خیابان قصرالدشت و در انتهای خیابان عفیف آباد واقع است.
این باغ یکی از قدیمی ترین و زیباترین باغ های شیراز است. مساحت باغ حدود 127 هزار متر مربع است. این باغ در دوره صفویه از جمله باغ های آباد شیراز و مقر پادشاهان وقت بوده است. سازنده عمارت فعلی باغ با 17000 متر مربع زیربنا، میرزا علی محمدخان قوام الملک دوم می باشد که در سال 284 ه.ق. آن را احداث نموده و قنات “لیمک” را که در 15 کیلومتری باغ و در محل قصر قمشه بود برای مشروب نمودن باغ خریداری کرد. این باغ سرانجام به یکی از وارثین قوام به نام عفیفه رسید و بدین نام نیز شهرت یافت.
بنای اصلی آرامگاه حافظ از آثار کریم خان زند و مربوط به سال 1187 هجری می باشد. بنای اولیه دارای ایوانی با چهار ستون سنگی در وسط بوده که از جانب شمال و جنوب محل عبور داشته و در دو سمت آن دو اطاق بنا کرده بودند.قبر حافظ خارج از این بنا و در وسط قبرستان پشت آن قرار داشت. در دوره های بعدی نرده آهنی در اطراف قبر گذارده بودند که صورت مناسبی نداشت. بارگاه حافظ بین سالهای 1314 تا 1317 ه.ش بارگاه حافظ به صورتی که اکنون موجود است درآمد. سنگ حوضهای ابنیه کریم خانی که جهت ادامه خیابان زند شیراز خراب گردید به محوطه آرامگاه منتقل و در حوضهای آنجا به کار رفت .با حفظ چهار ستون اصلی بنای قدیمی ،16 ستون یکپارچه سنگی نظیر آنها تهیه نمودند و ایوان بزرگ بیست ستونی کنونی را به طول 56 متر با تزئینات نقاشی و گچ بری و کاشی کاری تماما به سبک قدیم و اصیل شیراز ایجاد کردند. اشعاری از حافظ در محل های وسط ایوان بزرگ در باغ دوم ایجاد گردید و سنگ قبر قدیم در محل اصلی خود محفوظ ماند .آرامگاه اهلی شیرازی که در سال 924 هجری وفات یافته است و مزار مرحوم فرصت الدوله شیرازی که در سال1339 هجری فوت نمود در پایین آرامگاه حافظ قرار دارد0
احداث آنرا به محمد قلیخان ایلخانی نسبت می دهند و بنای عمارت آنرا ازنصیر الملک از اعیان شیراز می دانند.بنای زیبای آنرا حاجی محمد حسن معمار که مسجد نصیر الملک نیز از آثار اوست طراحی کرده است .بر اساس طرح محوری طولی ساخته شده است وجوی آبی از وسط ضلع شمالی محوطه را به دو نیم می کند و از عبور از وسط طبقه زیرین بنا به حوض بزرگی مقابل عمارت می ریزد و از جانب دیگر حوض به صورت آبنما تا انتهای باغ ادامه می یابد و در مسیر خود از دو حوض کوچک مستطیل نیز می گذردوخیابان پهنی که از وسط ضلع جنوبی حوض آغاز میشود با درختان سروناز بسیار بلندی که در دوسوی آن کاشته شده و بوته های زیبای گل در حاشیه منظره بسیار زیبایی دارد. در امتداد محور اصلی باغ کوشکی با دوحوض مستطیل وجود داشته که بعدها با دیواری از آن جدا شده است. یک خیابان پهن عرضی فاصل میانی و حوض بزرگ آب نماست .به موازات آن دو خیابان کم عرض دیگری شبکه مجموعه را تکمیل کرده است. در این باغ گذشته از درختان سروناز معروف ان درختهای مرکبات نیز نشانده شده است. در حال حاضر عمارت اصلی سه اشکوبه و خوض بزرگ و آیینه گون مقابل آن در قلب باغ واقع شده است و تالار طبقه زیرین که اب نمایی از میان آن می گذرد با کاشی های خوش نقش هفت رنگ زینت داده شده است. نما سازی بنا شامل ایوان ستوندار بلندی در وسط و دو ایوان کوچک روی هم در دو جانب و در برابر طبقه دوم و سوم است. وجود خورشیدی بزرگ کولی دار بالای ایوان بزرگ و خورشیدی های کوچک تر بالای ایوانهای جانبی با تزئینات زیبای کاشی بر شکوه بنا افزوده است . خورشید میانی از صحنه ای از حجاریهای ساسانی تقلید شده است. چنانکه برروی ازاره های سنگی نیز صحنه هایی از نقشهای برجسته تخت جمشید کنده کاری شده است . تالارهای بنا با تزئینات آئینه کاری و گچبری و ارسیها نمونه زیبایی از معماری دوران میانه قاجار است0
بازار وکیل - شیراز
از بازارهای شیراز است که در زمان کریم خان زند (1172 - 1193 ه.ق) در شرق شیراز در محله درب شاهزاده، در کنار مسجد وکیل و در شرق میدان شهدا احداث شده است.
معماری این بنا بر گرفته از بازار قیصریه لار و همچون بازارچه بلند اصفهان ساخته شاه عباس کبیر است اما عرض بازار وکیل بیش از سایر بازارهاست. همچنین 74 دهانه طاق ضربی بازار با ارتفاع بیش از 11 متر مرتفع تر از طاق سایر بازارهاست که البته هم اینک به علت خاکریزی کف بازار، ارتفاع طاق ها به ده متر تقلیل یافته است.این بازار که از نظرمعماری دارای سه فضای عبور و مرور (فضایی برای گذر مشتریان)، حریم مغازه (به ارتفاع تقریبی 2 پله بالاتر از سطح زمین)، فضای مغازه (محل فروش) است. دارای پنج در بزرگ است که در چهار سوی آن قرار گرفته است. هم چنین شامل دو رشته شمالی - جنوبی و شرقی - غربی است که چون صلیبی یکدیگر را قطع کرده اند. در تقاطع این دو رشته چهار سوق قرار گرفته است که بر روی یک هشتی قرار دارد. این چهار سوق دارای طاق بزرگ ضربی محکمی است و در پای طاق نیز چند ترنج آجرکاری شده است. در هشتی نیز مغازه هایی چهارگوش در دو طبقه وجود دارد.
ضلع شمالی - جنوبی بازار از دروازه اصفهان شروع می شود و تا کوچه جنوبی سرای مشیر ادامه می یابد. در دو طرف این راسته هر قسمت 41 جفت (82 باب) مغازه وجود دارد که در جلو هر یک سکویی از قطعات سنگی بزرگ که بر روی آن، ترنج هایی برجسته حجاری شده است. در این بازار برای مصونیت از رطوبت، مغازه ها را در حدود یک متر فراتر از سطح زمین ساخته اند. مغازه ها اغلب دارای پستو بوده و در دو طبقه طراحی شده اند.
در شمال شرقی این راسته، چند کاروانسرای قدیمی به نام های روغنی، گمرک و احمدی ساخته شده است که در ورودی آنها در درون بازار است. هر یک از این کاروانسراها دارای چندین حجره می باشند.
راسته شمالی - جنوبی را بازار بزازان نیز نامیده اند. در سال 1315 به علت گسترش خیابان زند 11 حجره از حجره های این ضلع از بین رفته است.ضلع شرقی - غربی نیز دارای دو بخش است:
1. قسمت شرقی چهار سوق که آن را بازار علاقه بندان می نامند. این بخش دارای 19 جفت مغازه است که هم اینک مرکز فرش است و مغازه های عطاری نیز در این قسمت یافت می شود.
2. قسمت غربی چهارسوق که آن را بازار ترکش دوزها می نامند و دارای 10 جفت مغازه است که هم اینک مرکز فروش فرش های ایرانی است.در ضلع جنوبی چهارسوق در موازات با بازار ترکش دوزها، بازار دیگری قرار دارد که مدخل آن در جلو سر در مسجد وکیل است و به بازار شمشیرگرها معروف است. این بازار نیز دارای 11 جفت مغازه است.در زیر چهار سوق، حوض بزرگی از سنگ مرمر قرار داشته که آب آن از مجرایی که از زیر بازار ترکش دوزها می گذشته، تأمین می شده است. این مجرا به صورت طاق ضربی است و از آجر و ساروج ساخته شده است و هم اینک نیز وجود دارد اما حوض مریری به علت بالا آمدن کف بازار، از بین رفته است.
سیستم تهویه هوا به علت ارتفاع زیاد سقف طاق و تویزه ای بازار کامل بوده. این امر به وسیله بادگیرهایی ساده انجام می گرفته هم چنین دریچه ها و روزنه هایی به نام جامخانه یا هورنور در زیر سقف تعبیه شده بوده که هوا و نور کافی را به بازار می رسانند اما هم اینک پس از مرمت، این روزنه ها بسته شده اند. هم اینک در بالای مغازه مشبک هایی جهت تهویه هوا و روشنایی وجود دارد.در ورودی جنوب این بازار در سال 1368 از جانب میراث فرهنگی، اندکی پی بندی شده است. سیم کشی جدید برق مغازه ها از یک طرف بازار به دیگر سو، چهره قدیمی بازار را مخدوش نموده است.
ارگ کریمخانی قصر سلطنتی و اندرونی کریم خان زند (م. 1193) حاکم شیراز بوده است که در سال 1180 ه.ق به دستور وی ساخته شد و در حال حاضر در شمال شرقی شیراز، در حوالی میدان شهدا واقع شده است.
کریم خان زند برای ساختن قصر خود ماهرترین سنگ تراشان، معماران و هنرمندان آن عصر را به شیراز دعوت کرد و بهترین نوع مصالح را از شهرها و کشورهای مختلف خریداری نمود و در اختیار کارگران قرار داد. در مدت زمان کوتاهی بنای ارگ ساخته شد. میدان کریم خانی به عنوان تأسیسات و ارسن شهری شامل سه بخش می شد:
1. بخش سیاسی که شامل عمارت کلاه فرنگی و دیوانخانه بود.
2. بخش اقتصادی که شامل بازار وکیل می شد.
3. بخش نظامی که شامل میدان مشق می شد.
در این میدان، ارگ به عنوان خانه پادشاه و هسته اصلی میدان عمل می کرد. درساختن ارگ، معماری نظامی و معماری مسکونی هر دو با هم به کار رفته است چرا که ارگ خانه پادشاه می بود و باید از ضریب امنیتی بالایی برخوردار باشد. بنابراین دیواره های بیرونی که همانند دیوارهای یک قلعه نظامی است، بسیار مرتفع است.دیواره بنا در پایین 3 متر ضخامت دارد و به صورت مخروط ناقص بالا رفته و ضخامت آن در بالا به 2.8 متر می رسد. و در قسمت بالا دیوارکی جانپناه دارد که محل استقرار سربازان بوده، تیرکش هایی نیز در این دیوار تعبیه شده که برخی کوچک هستند و حالت مورب دارند که محل قرار دادن تفنگ و اسلحه بوده و دیگر سوراخ های بزرگتری که برای راندن دشمن بوده است. هشتی ورودی آن فضای بزرگی است که یک در به باره بند (اصطبل) داشته و در حال حاضر مکان فروش بلیط است و در مقابل دری دارد که به پشت بام می رفته. همچنین در داخل هشتی چند طاق نما برای نشستن وجود دارد. هشتی ارگ نسبت به هشتی دیگر خانه ها تزیینات کمتری دارد. در قسمت باره بند اتاق هایی مخصوص سر مهتر وجود داشته که هم اینک ویران شده است. این مکان در زمان پهلوی به عنوان زندان زنان مورد استفاده قرار گرفت، در وسط آن ساختمانی احداث شده بود که به هنگام مرمت ویران شد
کلیسای مریم مقدس از کلیساهای شیراز است که به سال 1662 میلادی (1072 هجری) قبل از سلطنت شاه عباس دوم بنا شده است و تا به امروز باقی مانده است.
این کلیسا نزدیک مسجد مشیر، جنب بازارچه ارامنه واقع شده است. تالار نماز خانه آن یکی از بناهای ظریف باستانی و هنری قرن هفدهم است که به وسیله هنرمندان ارمنی و مسلمان شیراز ساخته شده است. به طوری که ارامنه شیراز اظهار می دارند پنج قطعه قالی گران بها نظیر همان پنج مجلس نقاشی سقف، در همان زمان بافته شده و کف نمازخانه را مفروش می ساخته است. طبق اظهار یکی از اعضای هیأت امنای ارامنه شیراز هنگامی که «مارتیروس سرکیس» تصدی این کلیسا را عهده دار بود، پنج قطعه فرش نفیس مزبور مفقود شده است و احتمالاً این فرش های گران بها را به انگلیسی ها فروخته اند.در تالار کلیسا گچبری هایی که می توان آن را از شاهکارهای قرن یازدهم دانست؛ وجود دارد. از همه مهم تر این که از داخل تالار و نمازگاه سقف نقاشی و گچبری شده و گنبدی شکل است. حال آن که از خارج و در روی پشت بام اثری از گنبد مدور و گنبدی شکل دیده نمی شود. پشت بام تالار نمازگاه چهارگوش است و بدینوسیله هر گونه اثری که حکایت از کلیسا بکند از خارج حتی از روی پشت بام های مجاور دیده نمی شود.
مسجد وکیل یا جامع وکیل از آثار دوره زندیه در شیراز است.
این مسجد با 11 هزار متر مربع مساحت، 8660 متر زیربنا، 120 متر طول و 80 متر عرض در سال 1187 ه.ق. توسط کریم خان زند در محله درب شاهزاده، خیابان طالقانی فعلی و در حد فاصل حمام وکیل و بازار وکیل ساخته شده است. در دو لنگه ورودی مسجد با 8 متر ارتفاع و 3 متر پهنا در هر لنگه، در ضلع شمالی مسجد قرار گرفته است. و در کنار آن نیز ورودی در بازار شمشیرگرها وجود دارد. بر فراز سر در مسجد کتیبه ای کاشی کاری شده قرار دارد که با خط نسخ آیات قرآنی بر روی آن نگاشته شده است. در پایان نیز تاریخ 1306 ه. قید گردیده است. بر فراز آن نیز در میان فضایی کاشی کاری شده، کتیبه ای قرار دارد که نام فتحعلی شاه و حسین علی میرزا با خط ثلث و آب طلاکاری شده بر روی آن نگاشته شده است.
از بازارهای شیراز است که در محله درب شاهزاده قرار گرفته است. این بازار بقایای بازار قیصریه است که توسط امام قلی خان در غرب مدرسه خان ساخته شده است.
از بازارهای شیراز در دوره قاجاریه است. این بازار در محله درب شاهزاده و در ضلع شرقی سرای مشیر قرار گرفته است و معماری آن مانند بازار وکیل است
است این بازار داری هشتی هشت ضلعی است که بازار را به دو بخش تقسیم کرده و به گونه ای که درسمت غرب به سرای مشیر و از سمت جنوب به اردوبازار منتقل می گردد. این هشتی که بازار مشیر را به بازار نو مشیر متصل می کند داری سقف مرتفعی است که بر فراز آن گنبد کم خیز نسبتاً بزرگی وجوددارد که این گنبد به وسیله کاربندی که به جرز دیوار متصل می شود. بر فراز گنبد کاشی کاری معقلی نیز روزنی وجود دارد که روی آن یک بار گیر چند وجهی مشاهده می شود کف هشتی نیز مانند کف سرای مشیر از قلوه سنگ پوشیده شده است. در این هشتی چهار حجره وجود دارد که به فاصله 2 پله از سطح زمین قرار گرفته اند. بالای این حجره ها منبت کاری با آجر دیده می شود. در ورودی چوبی بزرگتر نیز در ورودی بازار چهار سوق وجود دارد .سر در ورودی ضلع جنوبی بازار پسی از اردوبازار، کاشی کاری شده است. قرار دارد که بر روی آن نوشته شده است بازار نو مشیر درسال یک هزار و سیصد و هفتاد و یک هجری شمسی مطابق هزار و چهارصد و سیزده هجری قمری تکمیل و افتتاح شد. موقوفه مرحوم سلطان الحاجیه و معدل الملک .این ضلع دارای دالانی است که سنگ فرش شده است. سقف دالان نیز دارای عرق چین هایی است که در چهارگوش آن ترنج هایی آجر کاری شده است. در پیشانی سر در نیز دو لچکی از کاشی هفت رنگ وجود دارد. همچنین تصویری از خسرو و شیرین و تصویر دیگر از یوسف و زلیخا در این ضلع یافت می شود. دراین راسته 10 طاق نما نیز وجود دارد . هم اینک در بخش جنوبی دیواری نصب شده و آن را به دو بخش تقسیم کرده است بر سر در راسته شمالی باز نیز کتیبه ای است که در آن نوشته شده است : و الباقیات الصالحات خیر عند ربک ثواباً و خیر مرداً سال 1311 ه . ق . بازار مشیر، موقوفه حاجی معدل المک و سلطان الحاجیه . ضلع شرقی بازار شمالی دارای 6 حجره و ضلع غربی دارای 5 حجره است. در میان جرزها مغازه ها، طاقچه ای کوچک و برجسته برای چراغ های پیه سوز وجود دارد. درابتدای بازار یک آبنمای کوچک هشت ضلعی دیده می شود. پس از تعمیراتی که در این بازار صورت گرفته است، کف حجره ها و ایوان ها، سنگ فرش شده است. در این بازار انواع صنایع دستی و هنری یافت می شود. این بازار با دری به سبک قدیم، از هشتی مذکور جدا می شود.
آستانه سید علاءالدین حسین ع - شیراز
آرامگاه حضرت سید علاءالدین حسین، فرزند امام موسی کاظم (ع) و برادر حضرت شاه چراغ (ع) معروف به حسین کوچک است که در میدان آستانه در جنوب شرقی شیراز و در محله بالا کفت واقع شده است.
در اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، یعنی در زمان قتلغ خان حاکم فارس بنای اولیه آرامگاه سید علاءالدین حسین ساخته شد. آرامگاه درون باغی که به باغ قتلغ معروف بود، قرار داشت. بعد از مدتی باغ مزبور ویران گشت و قبر امام نیز ناپدید شد.
سلام همکلاسی؛ امروز می خواهم قفل سکوت یک ساله خود را بشکنم و با تو سخن بگویم.
همکلاسی وقتی نام خود را در لیست قبول شدگان دانشگاه پیام نور صفاشهر مشاهده کردم، نه خوشحال شدم و نه ناراحت بلکه به فکر عمیقی فرو رفتم که اگر بخواهم در این دانشگاه ادامه تحصیل بدهم آینده من چگونه رقم خواهد؛ خورد با خیلی ها مشورت نمودم که از بین چندین گزینه کدامین راه را انتخاب کنم و بالاخره پس از تأمل فراوان با توکل به خدا گزینه مذکور را انتخاب نمودم و اکنون پس از یک سال متوجه مشکلات عدیده ای که من و تو در صورت ادامه تحصیل در این دانشگاه با آنها مواجه خواهیم بود شده ام مشکلاتی از قبیل خرابی فضای دانشگاه، ایراد های موجود در سیستم پیام نور، بی انصافی برخی مسئولان، نبود فضای سبز مناسب، بی برنامگی دانشگاه، مشکلات سلف، آب و هوای بد منطقه، کمبود استاد، خوابگاه، آزمایشگاه، کلاس، کتاب، سرویس و... و از همه مهمتر بی خیالی و بی حالی خیلی از دانشجویان. اما همکلاسی عزیز این را هم می دانم که من و تو در صورت متحد شدن و توکل به خدا می توانیم از پس همه این مشکلات برآییم و در اینجا می خواهم با تمام قوایی که در بدن دارم فریاد بزنم: "ای همکلاسی بیا دست در دست هم نهیم و با تمام توان برای عبور پیروزمندانه از تمام مصائب و سختی های پیش رو کمر همت ببندیم."
باشد؛ تا این مطلب، جرقه ای برای حضور پر شورمان در عرصه تلاش برای موفقیت هرچه بیشتر را در ذهنمان ایجاد کند و از تو می خواهم با نظر دادنت این جرقه را شعله ورتر سازی.
شد خزان گلشن آشنایی
باز هم آتش به جان زد جدایی
عمر من ای گل طی شد بهر تو
از تو ندیدم جز بدعهدی و بی وفایی
با تو وفا کردم، تا به تنم جان بود
عشق و وفاداری، با تو چه دارد سود
آفت خرمن مهر و وفایی
نوگل گلشن جور و جفایی
از دل سنگت آه
دلم از غم خونین است
روش بختم این است
از جام غم مستم
دشمن می پرستم …. تا هستم
تو مست از می به چمن
چون گل خندان از مستی در گریهء من
با دگران در گلشن نوشی می
من ز فراقت ناله کنم تا کی
تو و می چون لاله کشیدن‌ها
من و چون گل جامه دریدن‌ها
ز رقیبان خواری دیدن‌ها
دلم از غم خون کردی
چه بگویم چون کردی
دردم افزون کردی
برو ای از مهر و وفا عاری
برو ای عاری ز وفاداری
بشکستی چون زلفت عهد مرا
دریغ و درد از عمرم، که در وفایت شد طی
ستم به یاران تا چند، جفا به عاشق تا کی
نمی کنی ای گل یک دم یادم
که همچو اشک از چشمت افتادم
تا کی بی تو بود از غم خون دل من
آه از دل تو
گر چه ز محنت خوارم کردی
با غم و حسرت یارم کردی
مهر تو دارم باز
بکن ای گل با من
هر چه توانی ناز
هر چه توانی ناز
کز عشقت می سوزم باز
